10 فروردین و 11 فروردین

در این برگ از گاهشماری رسمی کشور به روزهای 10 و 11 فروردین 1403 خورشیدی می رسیم. روز دهم در گاهشماری باستانی ایران معنای خاصی داشته است. ایرانیان باستان به دهمین روز از هر ماه آبان می گفتند. این نام ریشه در زبان های باستانی ایران دارد. در زبان اوستایی این واژه به معنای ایزد آب یا ایزد نگهبان آب است. در واقع آب بان که به صورت خلاصه شده آبان تلفظ می شود، به فرشته موکل آب اطلاق می شده است. البته به ماه دهم نیز ابان گفته می شده و هنوز گفته می شود. فرشته آب در منابع زرتشتی تشتر یا تیر نامیده می شده است. در دیانت زرتشتی تیر را ستاره باران می دانستند. البته در برخی منابع نام این فرشته آناهیتا ذکر شده است. آناهیتا در دین زرتشتی نگاهبان آب های جهان پنداشته می شده است. آناهیتا با دانش و حکمت نیز مرتبط دانسته می شده است.

رخدادهای داخلی روزهای 10 و 11 فروردین

در گاهشماری رسمی کشور برای روزهای 10 و 11 فروردین مناسبتی رسمی تعیین نشده است. با این حال در این روزها یک رخداد شاخص در خاطره جمعی ایرانیان جا خوش کرده است. اتفاقا این رخداد با خود گاهشماری و تقویم نیز در ارتباط است. در سال 1304 شمسی در چنین روزهایی دولت قانون تبدیل بروج به ماه های فارسی را به مجلس شورای ملی تقدیم کرد. در این قانون به جای نام های قبلی بروج نام هایی که اکنون مصطلح اند، پیشنهاد شد. در گذشته ایرانیان برای نامگذاری ماه های سال از نام هایی مانند ثور، حمل، جوزا و مانند آن بهره می بردند. در افغانستان این شیوه نامگذاری ماه ها هنوز هم رایج است.

مناسبت های جهانی روزهای 10 و 11 فروردین 1403

رخدادهای تاریخی بزرگی با روزهای 10 و 11 فروردین گره خورده اند. درست در دهم فروردین 209 سال پیش بود که ستاره اقبال ناپلئون افول کرد و نیروهای اتحادیه ضد فرانسوی پس از شکست ناپلئون در روسیه به پاریس قدم گذاشتند. اما فرانسه شکست خورده با این شکست فروتنی را نیاموخت. بلکه نه سال بعد خود رسما به مغرب عربی لشکر کشید و آنجا را به استعمار خود درآورد. جالب اینجاست که هیتلر نیز سرمست از فتوحات خود همان خطای ناپلئون را تکرار کرد. همین خطای مرگبار به یک شکست تمام عیار منتهی شد و ارتش سرخ در 1945 و در چنین روزی به اتریش لشکر رسید.

رخدادهای جهانی روز 11 فروردین را باید به نحوی با موسیقی و شعر در سررسید و تقویم ثبت کرد. گر چه رخدادهای سیاسی مهمی هم در این روز ثبت شده است. فرانتس ژوزف هایدن سیصد سال پیش در چنین روزی دیده به جهان گشود. این موسیقیدان اتریشی در شکل دهی به آنچه امروزه به نام موسیقی کلاسیک شناخته می شود، مشارکتی سازنده داشت. نام یک موسیقیدان دیگر نیز با این روز پیوند خورده است. یوهان پتر شولتس آهنگسازی آلمانی تبار در این روز زاده شد. اندرو لانگ شاعر و مترجم بلند آوازه اسکاتلندی نیز از هنرمندانی است که 179 سال پیش در چنین روزی پا به دنیای ما گذاشت. این شاعر اسکاتلندی در ترجمه های خود از کمک های همسر خود خانم لئونورا بلیچ کمک گرفته است.